Một trong những mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông mới đã xác định: giúp học sinh làm chủ kiến phổ thông, biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kĩ năng đã học vào đời sống. Giáo dục STEM góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu đó. Giáo dục STEM là một phương thức giáo dục nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức khoa học gắn liền với ứng dụng của chúng trong thực tiễn, qua đó phát triển cho học sinh năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề cùng với những năng lực khác tương ứng, đáp ứng được yêu cầu của sự phát triển kinh tế – xã hội.

Với mong muốn tiếp tục được lan tỏa kinh nghiệm giáo dục STEM của các nước trên thế giới, sáng ngày 26/11/2023, trường TH, THCS&THPT FPT tại Bắc Giang đã tổ chức Ngày hội khoa học công nghệ (STEM Day). Tham dự ngày hội có đồng chí Bạch Đăng Khoa – Phó Giám đốc Sở GDĐT; Lãnh đạo và chuyên viên phòng GDTrH,GDTX, phòng GDTH-CTTT; Lãnh đạo, giáo viên phụ trách giáo dục STEM của các trường THPT, THCS trên địa bàn tỉnh, các trường tiểu học trên địa bàn thành phố Bắc Giang cùng toàn thể cán bộ giáo viên, học sinh trường FPT Bắc Giang. Đặc biệt, ngày  hội còn có sự tham gia của các chuyên gia đến từ trường Đại học Petronas (Malaysia), GV và học sinh trường FPT Cầu Giấy – Hà Nội, trường  TH&THCS Quốc tế Stephen Hawking (Quảng Ninh).

Nội dung hoạt động trong STEM Day rất phong phú, bao gồm các hoạt động trải nghiệm và hoạt động chuyên môn. Hoạt động trải nghiệm  được thực hiện với 8 gian hàng trưng bày của các trường Tiểu học, THCS, THPT trong tỉnh Bắc Giang tham gia cuộc thi trưng bày gian hàng các sản phẩm về lĩnh vực STEM; 16 gian hàng trải nghiệm STEM do hệ thống Phổ thông FPT và Trường Đại học Petronas tổ chức; Chung kết cuộc thi Herobot với chủ đề “Chinh phục Vịnh Hạ Long”; Chung kết cuộc thi Stempetition 2023 cấp trường (của trường TH, THCS và THPT FPT). Những hoạt động trải nghiệm này đã tạo ra sân chơi bổ ích để học sinh và giáo viên các nhà trường có cơ hội giao lưu, học hỏi, chia sẻ kiến thức, sản phẩm trong lĩnh vực giáo dục STEM, góp phần thúc đẩy việc đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp dạy học, phát triển năng lực cho học sinh.

Bên cạnh các hoạt động trải nghiệm còn có các hoạt động chuyên môn chuyên sâu. Lần đầu tiên tại Bắc Giang đã diễn ra Hội thảo quốc tế về STEM với chủ đề: STEM – Chất xúc tác của tương lai. Tại Hội thảo, tiến sĩ Hayyiratul Fatimah Mohd Zaid – Giảng viên Khoa Kỹ thuật Hóa học của Đại học Công nghệ Petronas đã chia sẻ những thông tin về tầm quan trọng của giáo dục STEM đối với sự phát triển của xã hội và kinh tế, với nhu cầu hình thành lực lượng lao động trong tương lai và cách ứng dụng STEM để tạo ra kiến thức góp phần đổi mới, thúc đẩy sự phát triển của thế giới.

Sau phiên Hội thảo chung, còn có các lớp học trải nghiệm cho các em học sinh theo 04 Modul do giảng viên Đại học công nghệ Petronas thực hiện:

- Modul 1: Năng lượng tái chế;

- Modul 2: AI – Phát triển Chatbot;

- Modul 3: Toán học và kiến trúc;

- Modul 4: Thăm dò dầu khí và khai thác năng lượng tái tạo.

Đồng thời với các lớp học trải nghiệm cho học sinh là các hội thảo chia sẻ giáo dục (Mini Educamp) của giáo viên về kinh nghiệm trong tổ chức triển khai giảng dạy với phương pháp giáo dục đổi mới trong các lĩnh vực:

- Khoa học xã hội và phát triển cá nhân: gồm các báo cáo liên quan tới các vấn đề về các môn học thuộc nhóm khoa học xã hội, tâm lí học, lịch sử - văn hóa – địa lí, kinh tế và pháp luật, ngôn ngữ và văn học, năng khiếu và thể thao, kĩ năng mềm…

- Khoa học giáo dục: gồm các báo cáo liên quan tới các vấn đề về phương pháp dạy học các bộ môn, kinh nghiệm chủ nhiệm lớp, giáo dục đạo đức học sinh, các mô hình giáo dục, kỉ luật tích cực.

- Khoa học tự nhiên – Chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ: gồm các báo cáo liên quan tới các vấn đề về các môn học thuộc nhóm khoa học tự nhiên, ứng dụng nghiên cứu chế tạo, STEM, công nghệ, tin học, sản phẩm xanh, khoa học môi trường, chuyển đổi số các lĩnh vực, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lí nhà trường và dạy học.

Có thể thấy việc đưa giáo dục STEM vào trường học phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục phổ thông, mang lại nhiều ý nghĩa thiết thực, mở ra nhiều cánh cửa cho học sinh.

STEM đảm bảo giáo dục toàn diện: Giáo dục STEM phát triển những kỹ năng mềm học sinh còn thiếu: giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề, tư duy phản biện, sáng tạo và phân tích dữ liệu…

STEM nâng cao hứng thú học tập các môn học: Các dự án học tập trong giáo dục STEM hướng tới việc vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề thực tiễn, học sinh được hoạt động, trải nghiệm và thấy được ý nghĩa của tri thức với cuộc sống, nhờ đó sẽ nâng cao hứng thú học tập của học sinh.

STEM hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh: Khi triển khai các dự án học tập STEM, học sinh hợp tác với nhau, chủ động và tự lực thực hiện các nhiệm vụ học; được làm quen hoạt động có tính chất nghiên cứu khoa học. Các hoạt động nêu trên góp phần tích cực vào hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh. STEM giúp người học cập nhật với xu thế phát triển của xã hội hiện đại, cho phép đổi mới sáng tạo, tạo ra sự khác biệt…

STEM nâng cao hiệu quả hướng nghiệp, phân luồng: Tổ chức tốt giáo dục STEM ở trường trung học, học sinh sẽ được trải nghiệm trong các lĩnh vực STEM, đánh giá được sự phù hợp, năng khiếu, sở thích của bản thân với nghề nghiệp thuộc lĩnh vực STEM. Thực hiện tốt giáo dục STEM ở trường trung học cũng là cách thức thu hút học sinh theo học, lựa chọn các ngành nghề thuộc lĩnh vực STEM, các ngành nghề có nhu cầu cao về nguồn nhân lực trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Đẩy mạnh giáo dục STEM, phối hợp tổ chức Ngày hội khoa học công nghệ tiếp tục là một trong những hoạt động khởi động, chuẩn bị cho việc Bắc Giang đăng cai tổ chức cuộc thi KHKT cấp Quốc gia năm học 2023-2024./.

Ngụy Thị Bình, Phòng GDTrH,GDTX