Bởi lẽ, ngoài các khoản mà Nghị quyết đã quy định, các trường không được phép thu các khoản dịch vụ, phục vụ nào khác. Việc chấp hành Nghị quyết của các nhà trường chịu sự kiểm tra, giám sát của các cơ quan, đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội. Các cơ sở giáo dục chỉ thực hiện thu các khoản dịch vụ phục vụ và hỗ trợ khi được sự thỏa thuận, thống nhất giữa nhà trường với phụ huynh học sinh và có thẩm định của cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo (Phòng Giáo dục và Đào tạo thẩm định các trường mầm non, tiểu học, THCS; Sở Giáo dục và Đào tạo thẩm định các trường THPT và Trung tâm GDNN-GDTX). Nhờ có Nghị quyết, các khoản dịch vụ phục vụ trong nhà trường được công khai, minh bạch hơn, tránh lạm thu.

Việc ban hành Nghị quyết về mức thu học phí và các khoản thu dịch vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh Bắc Giang từ năm học 2022- 2023 để thực hiện Nghị định số 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo là cần thiết và phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành và được Kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Bắc Giang khóa XIX đặc biệt quan tâm.

Về thu học phí

Nghị định 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, trên cơ sở đảm bảo thực hiện Nghị định 60/2021/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập và mục tiêu phát triển giáo dục ngoài công lập, đáp ứng nhu cầu học tập của người dân. Theo Nghị định 60/2021/NĐ-CP, hàng năm các địa phương phải chỉ đạo thực hiện nâng mức độ tự chủ tài chính của các đơn vị; đồng thời, hàng năm thực hiện giảm tối thiểu 2,5% chi hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho sự nghiệp giáo dục (tổng kinh phí ngân sách cắt giảm trên địa bàn tỉnh Bắc Giang khoảng 124 tỷ đồng/năm).

Theo quy định của pháp luật, mức thu học phí do HĐND tỉnh quy định không được thấp hơn khung học phí đã quy định trong Nghị định 81/2021/NĐ-CP. Căn cứ quy định của pháp luật và tình hình thực tế, nhằm giúp nhân dân giảm bớt khó khăn do tác động của dịch Covid-19, Ngành Giáo dục đã tham mưu UBND tỉnh trình HĐND mức thu học phí tối thiểu, bằng mức sàn của Nghị định 81/2021/NĐ-CP. Riêng bậc mầm non, mức thu học phí khu vực nông thôn và vùng dân tộc thiểu số và miền núi mức thu được giữ nguyên như mức thu đang áp dụng của năm học 2021-2022 (do mức sàn của Nghị định 81/2021/NĐ-CP thấp hơn mức thu hiện hành); mầm non 5 tuổi được miễn học phí từ tháng 9 năm 2024 trở đi; THCS được miễn học phí từ năm học 2025-2026 trở đi.

Với mức thu học phí theo Nghị quyết, tăng thu học phí trên địa bàn tỉnh chỉ bổ sung kinh phí chi sự nghiệp giáo dục đào tạo khoảng 73 tỷ đồng, ngân sách tỉnh phải bù thêm khoảng 51 tỷ đồng (khoảng 40%). Như vậy, mặc dù nhân dân phải đóng học phí cao hơn trước đây, song ngân sách tỉnh đã phải bù thêm một khoản khá lớn để chia sẻ khó khăn cho người học và nhân dân.

Về các khoản thu dịch vụ phục vụ và hỗ trợ hoạt động giáo dục

Ngay sau khi Nghị quyết được HĐND tỉnh thông qua, Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định quy định cơ chế quản lý, sử dụng các khoản thu dịch vụ phục vụ và hỗ trợ hoạt động giáo dục để thông qua trong tháng 8 năm 2022. Trong bối cảnh mức thu học phí năm học 2022-2023 tăng, điều kiện kinh tế xã hội đang bị ảnh hưởng của hậu đại dịch Covid-19; để tạo điều kiện, giảm áp lực cho người học, UBND tỉnh đã trình HĐND tỉnh không tăng mức thu tối đa của các khoản thu dịch vụ phục vụ và hỗ trợ hoạt động giáo dục.

UBND tỉnh sẽ quy định cụ thể cơ chế thu, quản lý và sử dụng từng khoản thu đối với các cơ sở giáo dục công lập; thống nhất việc quản lý chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo, phòng Giáo dục và Đào tạo trong việc thẩm định, hướng dẫn, kiểm tra cơ sở thực hiện; xác định trách nhiệm, nghĩa vụ của các cơ sở giáo dục trong việc thỏa thuận, thống nhất với phụ huynh học sinh thông qua việc lấy ý kiến dự toán thu chi từng khoản thu; thực hiện giãn thu theo tháng, theo kỳ, không tập trung vào đầu năm học; sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm, hiệu quả các khoản thu; đảm bảo công khai, công bằng, dân chủ, minh bạch trong quá trình tổ chức thực hiện theo các văn bản quy định hiện hành.

Hàng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở giáo dục tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết, nhất là bàn bạc với phụ huynh học sinh lựa chọn mức thu phù hợp với điều kiện khó khăn do dịch bệnh và phù hợp với từng địa phương; tổ chức thanh tra, kiểm tra các cơ sở giáo dục trên địa bàn, kịp thời chấn chỉnh những sai phạm.

Tạ Việt Hùng - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo