Thực hiện Công văn số 868/SGDĐT-GDMN ngày 10/9/2018 của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Bắc Giang về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDMN năm học 2018-2019; với mục tiêu đổi mới hoạt động chăm sóc, giáo dục, nâng cao chất lượng thực hiện chương trình GDMN, đẩy mạnh thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2016-2020, ngay từ đầu năm học, các trường Mầm non trong toàn thành phố đã xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động vui chơi, trải nghiệm, rèn kỹ năng sống cho trẻ và tổ chức thực hiện sau khi được sự nhất trí phê duyệt của phòng GD&ĐT thành phố. Không chỉ các trường mầm non công lập, mà ngay các trường, các cơ sở mầm non độc lập tư thục cũng đã tích cực vào cuộc, thực hiện có hiệu quả mục tiêu Kế hoạch đã đề ra.

Hoạt động giáo dục trải nghiệm là một cách học thông qua thực hành, với quan niệm việc học là quá trình tạo ra tri thức mới trên cơ sở trải nghiệm thực tế, dựa trên những đánh giá, phân tích dựa trên những kinh nghiệm, kiến thức sẵn có. Như vậy, thông qua các hoạt động giáo dục trải nghiệm, trẻ được cung cấp các kiến thức, kĩ năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm. Hoạt động giáo dục trải nghiệm giúp trẻ tăng khả năng khám phá, mang đến cho trẻ những bài học thực tiễn bổ ích và lý thú.

Những hoạt động trải nghiệm trong môi trường lớp học, môi trường ngoài lớp học được các nhà trường quan tâm đặc biệt. Dạy học gắn với hoạt động trải nghiệm là cách kết nối kiến thức, kỹ năng với thực tiễn cuộc sống phong phú, sinh động mà trẻ đã và sẽ trải qua trong cuộc sống. Hoạt động trải nghiệm không chỉ giúp hình thành kiến thức mới mà quan trọng hơn là tạo cho trẻ có niềm say mê tìm hiểu, thích khám phá và biết cách lĩnh hội những kiến thức mới, cách hình thành kỹ năng mới. Ngoài ra, nó còn giúp trẻ hiểu ý nghĩa của sự lao động, sáng tạo khi làm ra một sản phẩm nào đó.

Những trải nghiệm từ mỗi buổi tham quan dã ngoại, trẻ được phát triển cả về tinh thần và thể chất, giữa hoạt động trí óc và vận động cơ thể. Không chỉ là hình thức giải trí và vận động, vui chơi còn góp phần quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển trí thông minh, cách bày tỏ cảm xúc và kỹ năng giao tiếp của trẻ. Thấy được những điều đó, các trường đã lựa chọn các địa điểm tham quan phù hợp với thực tế của nhà trường và của địa phương. Những điểm tham quan thường được các nhà trường lựa chọn như: Thành Xương Giang, Công viên Hoàng Hoa Thám, các di tích của địa phương, thăm quan trường Tiểu học...

Các nội dung trải nghiệm đã được các trường lồng ghép phù hợp vào từng chủ đề - chủ điểm, nhằm giúp trẻ tiếp nhận nội dung cụ thể, xâu chuỗi chủ đề nhẹ nhàng và thông qua đó trẻ được rèn luyện các kỹ năng cơ bản, thực tiễn phù hợp với khả năng của từng độ tuổi. Với những lợi ích trong rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ, phương pháp học này đã nhận được phản ứng tích cực từ phụ huynh cũng như từ các bé. Trẻ rất hào hứng và phấn khởi khi được tham gia những hoạt động thăm quan, trải nghiệm. Các bậc phụ huynh cũng nhận thức được tầm quan trọng của việc cho con hòa nhập, trải nhiệm thực tế nên đã rất đồng tình và ủng hộ các hoạt động của các nhà trường và trực tiếp hỗ trợ nhà trường về nhiều mặt.

 Hoạt động trải nghiệm giúp trẻ sử dụng tổng hợp các giác quan (nghe, nhìn, chạm, ngửi...) để có thể tăng khả năng lưu giữ những điều đã tiếp cận được lâu hơn. Ngoài ra còn giúp trẻ có thể tối đa hóa khả năng sáng tạo, tính năng động và thích ứng. Trẻ được trải qua quá trình khám phá kiến thức và tìm giải pháp, từ đó giúp phát triển năng lực cá nhân và tăng cường sự tự tin. Hoạt động trải nghiệm giúp cho việc học trở nên thú vị hơn với trẻ và việc dạy trở nên nhẹ nhàng hơn với người dạy.

Tìm hiểu về nghề nghiệp đối với trẻ mầm non yêu cầu trẻ biết những điều rất dễ hiểu như: Tên gọi của các nghề, nơi làm việc, đồ dùng, công cụ, trang phục, quy trình công việc, sản phẩm... Để giúp trẻ dễ dàng tiếp thu những kiến thức cơ bản nhất về ngành nghề, việc đưa trẻ được đi đến tham quan nơi người lớn thực hiện công việc của nghề sẽ giúp trẻ quan sát từng chi tiết hoạt động của nghề, trò chuyện hoặc được nghe người làm nghề tự giới thiệu về công việc cụ thể của nghề sẽ làm cho trẻ hứng thú và ghi nhớ đặc điểm của nghề đó nhanh hơn.

Khi tổ chức hoạt động tham quan trải nghiệm cho trẻ, các nhà trường luôn chú ý đến việc đảm bảo môi trường hoạt động an toàn cho trẻ cả về thể chất, tinh thần. Môi trường hoạt động phong phú, đa dạng, phù hợp với các mục đích, mục tiêu cần đạt của hoạt động trải nghiệm. Giáo viên thực hiện chương trình, nội dung phát triển trẻ hướng đến các mục tiêu phát triển cụ thể: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ và giao tiếp, tình cảm xã hội... phù hợp với đặc điểm sinh lý của trẻ. Các đồ chơi, công cụ, vật liệu... trong hoạt động trải nghiệm đều được chú ý tới kích cỡ, phù hợp độ tuổi của trẻ, đặc biệt phải an toàn, không gây nguy hiểm cho trẻ và cần có sự phối kết hợp của các bậc phụ huynh học sinh, các ban ngành đoàn thể của địa phương (như Công an phường xã, Tổ bảo vệ dân phòng, Ban quản lý di tích, Ban văn hóa...)  để hoạt động tham quan của trẻ được đảm bảo an toàn và hiệu quả. Việc tổ chức các hoạt động tham quan, trải nghiệm với thời lượng, thời gian phù hợp để khi kết thúc hoạt động, trẻ thực sự có tâm trạng vui thích, phấn khởi, tích cực và mong muốn được tham gia các hoạt động tiếp theo.

Trong những năm học tới, GDMN thành phố Bắc Giang sẽ tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc tổ chức các hoạt động giáo dục thông qua tham quan, trải nghiệm cho trẻ nhằm nâng cao hơn nữa việc đổi mới hoạt động chăm sóc, giáo dục, nâng cao chất lượng thực hiện chương trình GDMN.

Một số hình ảnh trải nghiệm thú vị của cô và trò các trường MN trên địa bàn thành phố Bắc Giang:

Quỳnh Mai - Phòng GD&ĐT TP Bắc Giang