Không khó để tìm đến nhà Nghĩa ở thôn Đồi, xã Mỹ Hà (Lạng Giang) bởi em nổi tiếng thông minh, học giỏi. Trong căn nhà nhỏ của gia đình nổi bật là hàng chục Bằng khen, Giấy khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch UBND huyện Lạng Giang... tặng em về thành tích học tập xuất sắc. Dù vậy, Nghĩa rụt rè, nhút nhát và khiêm tốn khi trò chuyện với khách. Người thân của em cho biết, từ nhỏ Nghĩa đã ham học hỏi. Mỗi lần theo bà đi chợ hay nấu cơm, giặt giũ... Nghĩa thường đặt nhiều câu hỏi khiến bà và mẹ phải trả lời đến... chóng mặt. Ví dụ như: Chữ "bà" viết thế nào, dấu "huyền", dấu "sắc" viết ra sao cho đúng... Và khi được giảng giải, hướng dẫn, Nghĩa ghi nhớ rồi nhanh tay lấy hòn than viết lên sân gạch. Cứ như vậy, những con chữ đầu tiên về: Bà, bố, mẹ, tên người thân được em viết đúng nhờ nhanh chóng thuộc làu bảng chữ cái tiếng Việt.

Chị Nguyễn Thị Sâm, mẹ Nghĩa kể: "Năm hơn hai tuổi, cháu đòi đi học nhưng vì chưa đủ tuổi nên gia đình phải thuyết phục mãi cô giáo mầm non ở trường làng mới cho ngồi vào lớp. Nhỏ nhất lớp nhưng nhanh trí, sáng dạ, có lần cháu sang phòng cô giáo chơi nhìn thấy những dòng chữ và đọc vanh vách làm nhiều người ngạc nhiên. Nghĩa có trí nhớ tốt, nhiều chi tiết, sự kiện, con số trong sách, truyện đã đọc qua là em đều ghi nhớ".

Những người bạn, người thân trong gia đình đều hiểu muốn tặng quà Nghĩa thì chỉ chọn sách. Quả thực, ở nhà Nghĩa, sách nhiều vô kể và em coi là tài sản vô giá. Nhiều người bạn nói vui "Nghĩa quý sách hơn cả vàng". Mê sách nhưng vì nhà nghèo nên em thường sang nhà anh họ học trên mấy lớp mượn sách về đọc. Nội dung nào hay, em chép lại vào cuốn sổ tay khi cần thông tin thì dễ dàng tìm lại. Tiền thưởng mỗi lần đạt thành tích cao trong các kỳ thi, em đều dành phần lớn mua sách.

Qua câu chuyện của những người thân trong gia đình được biết, trong tất cả các loại tài liệu, Nghĩa mê nhất là sách khoa học viễn tưởng, khoa học tự nhiên - xã hội. Nhờ vậy em thêm hiểu nhiều hiện tượng trong đời sống. Ví như vì sao khi trời mưa xuất hiện tia sét trước, tiếng sấm sau là do tốc độ di chuyển của ánh sáng trong không gian nhanh hơn âm thanh. Hay như vì sao trong dân gian có câu ca: "Lúa chiêm phấp phới đầu bờ/ Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên" do sấm sét sinh ra nhiệt độ cao, xúc tác diễn ra trong khí quyển rồi theo nước mưa rơi xuống đất tồn tại ở dạng NO3 - là nguồn dinh dưỡng quan trọng cho cây lúa phát triển.

Nghĩa thích học nhất là môn Toán và Tin học. Đây cũng là hai môn em liên tục giành kết quả cao trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia. Gần đây nhất, em giành giải Nhất cấp tỉnh môn Toán năm học 2013-2014; giải Nhì cấp tỉnh Hội thi Tin học trẻ tỉnh lần thứ XVII năm 2015. Năm học 2015-2016, em đoạt đoạt ba giải Nhất cho môn: Tin học, Toán và giải Toán trên mạng cấp tỉnh. Tháng 4 vừa qua, em tham gia Cuộc thi Violympic giải Toán trên mạng Internet toàn quốc và xuất sắc đạt điểm số tuyệt đối (300 điểm), đứng vị trí thứ 3 trong tổng số 20 thí sinh của toàn quốc giành Huy chương Vàng. Với thành tích đáng nể này, Nghĩa là thí sinh duy nhất của tỉnh Bắc Giang và hai bạn khác là Phạm Duy Thành, Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn (tỉnh Điện Biên) và Nguyễn Anh Tú, Trường THPT Kim Bôi (tỉnh Hòa Bình) vinh dự được Trường Đại học FPT Hà Nội tặng học bổng toàn phần trị giá gần 300 triệu đồng cùng nhiều phần thưởng giá trị. Thầy Ninh Văn Lãng, Hiệu trưởng Trường THPT Lạng Giang số 3 tự hào: "Hai năm qua học tại trường, em Nghiêm Văn Nghĩa đều có giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi. Thành tích của em cũng là niềm vui chung vì đã góp phần tạo thêm uy tín, chất lượng đào tạo cho nhà trường".

Phương pháp học của Nghĩa là nắm vững kiến thức lý thuyết, bên cạnh hoàn thành bài tập do thầy cô giáo giao, em còn thường xuyên giải các bộ đề luyện thi học sinh giỏi sưu tầm trên mạng. Những lúc căng thẳng, em cùng bạn đá cầu, chơi cờ vua để thư giãn. Cậu học trò này chia sẻ, mình luôn nỗ lực học tập, rèn luyện để khám phá thế giới tri thức vô tận, lý giải được nhiều điều thú vị trong cuộc sống.

Gia đình kinh tế khó khăn, mẹ làm ruộng, bố làm thợ xây, bà nội già yếu, Nghĩa còn có em nhỏ nên được học trong môi trường đào tạo chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế của Đại học FPT là điều em luôn mơ ước. Phía trước Nghĩa là năm học lớp 12 nhiều thử thách. Chúc em sẽ vượt qua với thành tích cao nhất.

 

Sở GD&ĐT Bắc Giang
25/07/2016